Yazılar

  • Yazılar

    Son Muhalifin İzinde: Yeryüzünün Son “Göksel Muhalifi” Hz. Muhammed (sav)

      Giriş Hayat reddetmek demektir. Her şeyi kabul eden, lavabo deliğinden fazlasını yaşıyor olamaz. Amélie Nothomb – “ Les Catilinaires ” “Lâ…” ,  Direniş felsefesinin “muhalefet” şifresi. M.H.K.   “Din ve Muhalefet” başlığı anlamlıdır; özellikle de semavi/İbrahimî dinlerin1 en önemli, ama buna mukabil müntesipleri tarafından en fazla ayaklar altına alınan yönüne dikkatleri çektiği için anlamlıdır. Elbette bu kadar önem arz eden bir konunun kavramsal çerçevesi- nin geçiştirilemeyecek kadar hassasiyet arz ettiğini belirtmeye gerek yoktur. Ancak burada muhalefet kavramıyla ilgili tanımları değer- lendirip yeni bir tanım denemesi yapmak bizim amacımıza pek hiz- met etmeyecektir. Dolayısıyla işe önce “muhalefet” kavramından – ne anlaşıldığını2 ya da anlaşılması gerektiğini değil – bizim ne anla-…

  • Yazılar

    Nebevi Sünnet Konusunda AT GÖZLÜKLERİMİZİ ÇIKARMAK : Nano Gelenekten Makro Geleneğe

      Eser aşağıda görüleceği üzere bir girişle on makaleden oluşmaktadır. Kitabın kapsamı hakkında başlangıçta genel bir fikir edinmeyi sağlamak üzere makalelerin başlıkları ve yazarları önce orijinal şekliyle toplu olarak verilmiş, bu başlıkların Türkçeleri ise her bir makale değerlendirilirken ayrıca verilmiştir. Eliinizdeki bu makale sadece kitabın içeriğinin tasvirinden ibaret olmayıp, zaman zaman kendi yorumlarımız, değerlendirmelerimiz, eleştirilerimiz ve katkılarımızla birlikte sunma yoluna gidilmiştir. Mamafih zaman darlığından dolayı makalenin kompozisyonunda istenen düzeyde başarılı olduğumuzu söylemek bayağı zor ise de,  bu şekliyle bile makalenin kitabın önemi ve değeri konusunda yeterince fikir verici olduğunu söylemek o kadar da zor değildir. Kitabın İslam geleneğinin tamamını kuşatma gayreti son derece yerinde ve önemli olmakla beraber, özellikle Malikilik…

  • Yazılar

    SÜNNET VE İSLAM HUKUKUNDAKİ STATÜSÜ – SAHİH HADİS ARAYIŞI –

        Nebevi Sünnet Konusunda AT GÖZLÜKLERİMİZİ ÇIKARMAK :  Nano Gelenekten  Makro Geleneğe                                                   –   Bir Kitap Üzerine Notlar   –   THE SUNNAH AND ITS STATUS IN ISLAMIC LAW – THE SEARCH FOR A SOUND HADITH – ED.: ADİS DUDERİJA PALGRAVE MACMILLAN – İngiltere (2015[1])(IX+ 255) Eser aşağıda görüleceği üzere bir girişle on makaleden oluşmaktadır. Kitabın kapsamı hakkında başlangıçta genel bir fikir edinmeyi sağlamak üzere makalelerin başlıkları ve yazarları önce orijinal şekliyle toplu olarak verilmiş, bu başlıkların Türkçeleri ise her bir makale değerlendirilirken ayrıca verilmiştir. Elinizdeki bu makale sadece kitabın içeriğinin tasvirinden ibaret olmayıp, zaman zaman kendi yorumlarımız, değerlendirmelerimiz, eleştirilerimiz ve katkılarımızla birlikte sunma yoluna gidilmiştir. Mamafih zaman darlığından dolayı makalenin…

  • Yazılar

    8. PEYGAMBER ÇAĞINDA ARAPLAR VE ARAPÇA – THE QUR’AN IN CONTEXT (Bağlamı İçinde Kur’an) Özet

    Yazar: Jan Retsö. Doktorasını 1983 yılında Göteborg üniversitesinde yapmış ve aynı üniversiteye 1986 yılında Arapça profesörü olarak atanmıştır. Esas alanı Arapça ve Sami filolojisi ; özellikle de mukayeseli ve diyakronik (art zamanlı)araştırmalar olup, bu alanda iki monograf ve bir seri makale yayımlamıştır. Antik Çağda Araplar:Asurlulardan Emeviler’e Kadar Olan Tarihleri (Londra,2003) adlı eserin de yazarıdır. Kur’an’ın vahyedildiği zamanda Arabistan’da hakim olan linguistik şartlar, Arap dili ve edebiyatı uzmanları arasında en hararetli tartışmalara sahne olagelmiştir. Bu problem sadece Arap dilinin tarihi açısından değil, ilk İslami davetin mahiyetini ve esas gayesini anlamak bakımından da önemlidir. Arap dili ve edebiyatı uzmanları arasında İslam öncesi ve erken İslam döneminde Arabistan’ın linguistik(dilsel) açıdan ne durumda olduğuna…

  • Yazılar

    7. İSLAM ÖNCESİ ARABİSTAN’DA OKUR-YAZARLIK: YAZITSAL DELİLLERE DAİR BİR ANALİZ – THE QUR’AN IN CONTEXT (Bağlamı İçinde Kur’an) Özet

    Yazar: PETER STEİN Dr. Stein, Jena’da Friedrich Schiller üniversitesinde araştırma görevlisidir. Temel araştırma alanı İslam öncesi Arap yarımadası kültürleridir. Sabii(Sabaic) dilinin fonoloji ve morfolojisi üzerine yaptığı kapsamlı araştırmasıyla doktora unvanını elde eden Stein, şu anda ağaç malzeme üzerine küçük harfle yazılı Kadim Güney Arabistan yazısı üzerinde çalışmalarını sürdürmektedir. Kadim Güney Arabistan dilleri, yazıtları ve toplumu üzerine yayımlanmış birçok makalesi vardır. Geniş/yaygın bir edebi eserin, özellikle de Kur’an gibi bir kutsal kitabın yazılması söz konusu olunca, bu kutsal kitabın hitap ettiği toplumda, yerleşik yazı pratiklerinin ve asgari bir okuma-yazma düzeyinin mevcut olduğunu varsayma gereği kendiliğinden ortaya çıkar. Mesela Yahudi ve Hıristiyan kutsal kitapları Mezopotamya ve Akdeniz’in kültürel merkezlerinde ortaya çıkmıştır ki,…

  • Yazılar

    6. Arap-Aramca ve Arapça: Çok Eski Arapçadan İlk Standart Arapçaya (M.Ö. 200-600) – THE QUR’AN IN CONTEXT (Bağlamı İçinde Kur’an) Özet

    Yazar: Ernst Axel Knauf,  Bern üniversitesinde doçent olup, araştırma alanları İbranice İncil, Sami epigrafisi ve İslam öncesi Arabistan’dır. Birçok eseri, makaleleri, sözlük maddeleri yayımlanmış olup, son eseri Joshua, 2008 de yayımlanmıştır). Arapça M.Ö. 600 yıllarına kadar bir yazı dili değildi ve o zamana kadar dünyanın gördüğü en son imparatorluğun iletişim dili haline de gelmiş değildi. Muhammed Mekke’den Medine’ye intikal ettiğinde, arkasında yaklaşık 1200 yıllık  dokümanı olan bir tarih vardı. Daima olduğu gibi “lehçeler”  standart dilden öncedirler. Arapçanın bir ortak dil ( lingua franca)  olarak ortaya çıkmasının en önemli değilse de sebeplerinden birisi, Nabat ticaret imparatorluğunun sosyo-linguistik etkisi idi. İşte onların “Eski Arapça”sıdır ki, ondan standart Arapça ve  VIII/IX yy.  “Klasik…

  • Yazılar

    5. İlk İslam İmparatorluğunun ve Dininin Sikke Görüntülerinde Gelişen Temsili – THE QUR’AN IN CONTEXT (Bağlamı İçinde Kur’an) Özet

    Yazar: Stefan Heidermann, Jena üniversitesinde İslami Araştırmalar bölümünde 1994’ten bu yana öğretim yapmaktadır. “Jena Şark Sikkeleri Kabinesi”nin faaliyetlerini de organize etmektedir. İlgi alanları, Moğolistan’dan Mağrib(Fas)a kadar İslam dünyasındaki -özellikle de Suriye ve Kuzey Mezopotamya’daki- VII-XVI. yy arası  politik ve ekonomik gelişmeleri kapsamaktadır. Bu bölgedeki birçok kazılara da katılmakta olup, Die Renaissence der  Stadte (2002)  ve Raqqa II – Die Islamiche Stadt (2003) kitaplarını yayımlamıştır. Çok Önemli İlk Onyıllar İslami teoloji/öğreti  ve onun imparatorluk ideası, Helenistik Roma ve İran temelleri üzerinde  ve Hıristiyanlık, Yahudilik, Yeni Eflatunculuk ve Zerdüştlük karşısında nasıl gelişti? (Yazar bu arada Ortaçağ İslam kaynaklarında “imparatorluk (empire)” ya da “devlet (state)” kavramlarının geçmediğini, buna mukabil “Daru’l-İslam” ve “Daru’l-Harb” gibi…

  • Yazılar

    4. Hıristiyan ve Yahudi Kaynakları Işığında İslam’ın Erken Dönemi. – THE QUR’AN IN CONTEXT (Bağlamı İçinde Kur’an) Özet

    Yazar: Harald Suermann, Bonn üniversitesinde profesör olup ilgi alanları Doğu Hıristiyanlığı ve İslam’ın erken dönemi, Maruni kilisesi tarihi ve günümüz Doğu Hıristiyanlığı tarihi olup bu konularda yayımlanmış birçok makalesi bulunmaktadır. Giriş Hıristiyan ve Yahudi kaynaklarında İslam’ın erken dönemine dair göndermeler onun iç gelişmesinden ziyade dışarıdan diğer dinler tarafından nasıl algılandığına dair veriler sunar. Unutmamak gerekir ki Yahudi ve Hıristiyanların erken İslam hakkında verdiği bilgiler bu iki dinin İslam’ı nasıl algıladıklarını gösteren yorumlanmış bilgilerdir, yoksa doğrudan yorum konusu olan İslam’ı bir aynada yansıtır gibi yansıtmaları söz konusu değildir. Makalenin yer aldığı bu kitabın konusu genel olarak İslam değil münhasıran Kur’an olduğu için M. 690 yılından öncesine ait Hıristiyan kaynaklardaki Kur’an ile…

  • Yazılar

    3. İslam Öncesi Antik Dönemde Kervan Güzergahları Üzerinde Mekke – THE QUR’AN IN CONTEXT (Bağlamı İçinde Kur’an) Özet

    Yazar:Mikhail D. Bukharin, Rus Bilimler Akademisi, Eski Yakın Doğu Araştırmaları bölümü yöneticisidir. “Güney Arabistan, Akdeniz ve Doğu Afrika: Tarihi ve Kültürel Temaslar” (Moskova, 2009) başta olmak üzere yayımlanmış üç monografisi ve elliden fazla makalesi vardır). Makale Mekke’nin Kuzey-Güney Arabistan ve Mezopotamya arasındaki ticari faaliyetlerde bu bölgelerle yakın ticari ilişkiler içerisinde olup olmadığı meselesiyle ilgilidir. Zira bu yöndeki yaygın görüşlere mukabil, Mekke’nin izole bir toplum olduğu ve sözü edilen ticari faaliyetlerle pek ilişkisinin olmadığı iddiaları da söz konusudur. Bilhassa bu ikinci iddiayı savunan bayan Patricia Crone’un Meccan Trade and The Rise of Islam (Mekke Ticareti ve islam’ın Yükselişi) adlı eserinden sonra, Mekke’nin genel  olarak Arabistan ticaretindeki, özel olarak ta “Tütsü Yolu”…