Mehmet Hayri Kırbaşoğlu

İslam Dünyasında ve bu dünyanın bir parçası olan ülkemizde yaşanmakta olan fikrî atalet ve durgunluk, üniversitelerimizin ve bilgi üretme iddiasındaki diğer çevrelerin mevcut üretim ve verimliliğine bakılarak kolaylıkla teşhis edilebilecek bir “arıza”dır. Özellikle bu konuda öncü rolü oynaması beklenen üniversitelerimizin kendilerine yapılan yatırıma denk bir üretimi gerçekleştirmede başarılı olduğunu söylemek tabii ki mümkün değildir. Bu meselenin sistemden kaynaklanan yönleri olduğu gibi, üniversite camiasının “ahlâkî ve etik” zaaflarından kaynaklanan yönleri de söz konusudur. Aldığı maaşta “tüyü bitmemiş yetimin hakkı” olduğunu düşünen, bu maaşı hak etmek için gece gündüz çalışan, hak etmediği bir maaşın “haram lokma” olacağını her hatırladıkça zangır zangır titreyenler acaba akademik camiada hala var mı, yoksa nesilleri çoktan sona…

  Sadece Türkiye’de değil, İslam Dünyasının hemen her yerinde, özellikle 70’li yıllardan sonra pek çok İslami hareketin âdetâ ortak parolası/sloganı aşağı yukarı bu idi: Tek Yol İslam – Kurtuluş İslam’da, el-İslâmu Huve’l-Hallu’l-Vahîd – el-Hallu Huve’l-İslâm! Aslında bu, Batı’nın işgalinden ve sömürgeciliğinden bedenini kurtaran İslam Dünyasının, bunun hemen adından rûhunu da kurtarmak istediğinin ilanıydı. Olandan ziyade olması gerekenin beyanıydı. Muâsır medeniyetler seviyesine erişmenin ancak Batı’nın izlediği yoldan gitmekle mümkün olduğu iddiasının bir reddi idi. Evet bu iddianın/tezin içi henüz doldurulmamıştı ama, bu yolda bir başlangıç yapmak, ilan edilen hedefe ulaşmak üzere yola çıkmak, İslam Dünyasının kendi ayakları üzerinde durabileceğine dair ona bir özgüven telkin etmek için ortaya bir “ideal” koymak ta…

 -Zühd, Mücahede ve Mücadele Ayından; Hazımsızlık, İsraf, Şatafat, Gösteriş ve Konformizm Ayına- Ramazan’a, huzur sıhhat, afiyet ve selametle müspet bir ruh haliyle, güzel bir başlangıç yapmayı ne kadar da özlüyor insan. Ama Müslüman’ın böyle tatlı bir maneviyat ikliminde böylesi Ramazan’lar geçirebilmesi, sadece kendisinin değil, bütün Müslüman’lar da böyle bir iklime kavuştuğu takdirde mümkün, caiz ve ahlaki, hatta İslami olabilir. Yoksa Nurettin Topçu’nun, fakir, ezilen, perişan, katledilen Müslüman kardeşlerinin sırtına basa basa – veya uçakla üzerlerinden uçup giderek- ,onların problemlerinin farkına bile varmadan Mekke’ye giderek yaptıkları haccın hac olamayacağı şeklindeki eleştirisi gibi; aynı durumdaki Müslüman kardeşlerinin problemlerine sırt çevirerek geçirilecek bir Ramazan’ın da İslam’ın istediği Ramazan olmadığını ifade etmek abartılı bir…

Her Ramazan geldiğinde en çok kullanılan ve dillere pelesenk edilen bir rivayette şöyle denmektedir: Oruç kalkandır. Peki oruç neye karşı kalkan görevi görecektir? Yine yaygın anlayışa göre “kişiyi” her türlü kötülükten koruyan, alıkoyan, şeytanın ve nefsin insana karşı hamle ve saldırılarından onu koruyan manevi bir kalkan. Bu yorum, İslam’ın siyasi, ekonomik ve sosyo-kültürel alanlarda güçlü ve egemen olduğu dönemler için yeterli ve geçerli bir yorum olabilirse de, günümüz İslam Dünyası ve Müslümanları için asla yeterli ve geçerli bir yorum değildir. Zira kişisel kötülüklerden önce küreselleşmiş kötülüklerle, işgallerle, katliamlarla, sömürüyle, zulümle, açlık, hastalık ve işsizlik yüzünden sefalet içerisinde yaşayan ve hayatını kaybeden milyonlarca insanın ahlaki, vicdani ve insani sorumluluğuyla yüzleşmenin, mücadele…